Kriptorşidi (Yunanca cryptos: gizli ve orchis:testis) testislerden biri yada her ikisinin birden skrotumda bulunmamasıdır.
Anorşidi
Testisin doğumsal olarak yokluğuna verilen isimdir. Olguların %80 inde tek taraflıdır.
Ektopik testis
Testisin normal iniş yolunu izleyerek kasık kanaldan geçip çıktıktan sonra,
skrotum yerine başka bir yere giderek yerleşmesine testis ektopisi denir.
Retraktil testis
Kremaster adalesi çocuklarda erişkinlere oranla daha fazla gelişmiştir. Bu nedenle, uyluğun, perinenin uyarılması veya soğuk etkisiyle ortaya çıkan kremasterik refleks çocuklarda daha belirgindir. Bu refleks söz konusu uyaranlarla testisin yukarı çekilmesine neden olur. Retraktil testis denen bu durumda, muayenede testis skrotumda bulunamaz.
İnmemiş testis
Testis sadece insanlarda doğumdan önce skrotuma iner ve sadece insanlarla şempanzelerde ömür boyu skrotumda bulunur. Fetüste intraabdominal olarak gelişen testis 7. ayda inguinal kanal içine girer ve doğuma yakın skrotuma yerleşmiş olur.
TANI
Testislerin bir veya her ikisinin skortumda palpe edilemediği durumlarda, retraktil testis ve ektopik testisin, yukarıda sayılan özelliklerinden yararlanılarak, inmemiş testisten ayırdedilmesi gerekir. Anorşidiyi fizik muayene ile ayırdetmek mümkün değildir, zaten anorşidinin kesin tanısı için cerrahi eksplorasyon gerektiğinden ameliyat öncesi inmemiş testisle ayırıcı tanısının yapılması koşulu yoktur.
Testislerin skortuma indirilmesi neden gerekir ? Bu soruya her biri tek başına yanıt olabilecek 4 neden gösterilebilir.
1. Fertilitenin sağlanması:
2. Malignitenin önlenmesi: Testis tümörlü erkeklerde yapılan araştırmalar bunların %10'unun inmemiş testislerde geliştiğini göstermiştir. İnmemiş testisi olanlarda testis tümörü riski normal popülasyona göre 40 kat daha fazladır.
3. Travma ve torsiyonun önlenmesi
4. Psikolojik baskının kaldırılması
TEDAVİ
İnmemiş testis'te cerrahi tedavi esastır, AMELIYAT BIRINCI YAŞ BITIMINDEN SONRA, IKINCI YAŞ DOLDURULMADAN ÖNCE YAPILMALIDIR.
Op Dr Aziz Serhat BAYKARA
Çocuk Cerrahisi Uzmanı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder